Bergama Krallığı’nın Kuruluşu ve Tarihi -Hebugi.com

Bergama Krallığı 

Bergama Krallığı, MÖ 3. yüzyılda Batı Anadolu’da (günümüz İzmir ili sınırları içinde) kurulmuş güçlü bir Helenistik devlettir. Krallığın merkezi, antik dünyanın en önemli kültür ve bilim merkezlerinden biri olan Pergamon (Bergama) kentiydi. Bergama Krallığı, Attalos Hanedanı tarafından yönetilmiş ve özellikle bilim, tıp, mimari ve sanat alanlarında çağının çok ötesine geçmiş bir uygarlık olarak tarihe damga vurmuştur.

Bergama Krallığı’nın Kuruluşu ve Tarihi Gelişimi

Bergama Krallığı’nın temelleri, Makedonya Kralı Büyük İskender’in ölümünden sonra kurulan Helenistik krallıklar döneminde atılmıştır. MÖ 301 yılında Lysimakhos’un hazinedarı Philetairos, Bergama’yı ele geçirerek kendi yönetimini kurmuştur. Böylece Bergama Krallığı’nın bağımsız tarihi başlamıştır.

Ardından gelen krallar şunlardır:

• Philetairos (MÖ 282–263) – Krallığın kurucusu
• Eumenes I (MÖ 263–241)
• Attalos I (MÖ 241–197) – Galatlara karşı kazandığı zaferlerle “Krallık” unvanını almıştır
• Eumenes II (MÖ 197–159) – Bergama’nın altın çağını yaşattı
• Attalos II (MÖ 159–138)
• Attalos III (MÖ 138–133) – Ölümünden sonra krallığını vasiyetle Roma İmparatorluğu’na bırakmıştır.

MÖ 133 yılında Bergama Krallığı Roma egemenliğine girmiştir. Bu dönemden sonra bölge, Asia (Asya) Eyaleti olarak Roma’nın önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir.

Bergama Krallığı’nın Başkenti Pergamon

Pergamon, antik çağda bilim, sanat ve tıbbın merkezi olarak tanınır. Şehir; tiyatroları, tapınakları, kütüphanesi ve sağlık kurumlarıyla ünlüydü.

Pergamon’un Öne Çıkan Yapıları:

• Pergamon Akropolü: Şehri taçlandıran muhteşem bir yerleşim alanıdır. Kraliyet sarayları, tapınaklar ve tiyatro burada yer alır.
• Zeus Sunağı: Bergama sanatının en görkemli eseridir. Günümüzde Berlin Pergamon Müzesi’nde sergilenmektedir.
• Asklepion (Sağlık Merkezi): Antik dünyanın en gelişmiş sağlık kurumlarından biri olup, burada müzik terapisi, su tedavileri ve bitkisel ilaçlar kullanılmıştır.
• Pergamon Kütüphanesi: 200.000’den fazla parşömenle İskenderiye’den sonra dünyanın ikinci büyük kütüphanesiydi.

Bergama Krallığı’nın Ekonomisi

Bergama ekonomisi; tarım, ticaret, el sanatları ve maden işletmeciliği üzerine kuruluydu. Krallık, özellikle:

• Parşömen (Pergament) üretimi,
• Metal işçiliği,
• Seramik ve cam üretimi
  konularında ün kazanmıştır.

“Pergament” kelimesi de Bergama’dan gelir. Parşömen, hayvan derisinden yapılan yazı malzemesidir ve Bergama’nın dünya tarihine bıraktığı en önemli miraslardan biridir.

🎭 Bergama’da Kültür, Sanat ve Bilim

Bergama Krallığı döneminde sanat ve bilim olağanüstü bir seviyeye ulaşmıştır.

• Heykel sanatı, Yunan klasik sanatının zarafetini Helenistik dönemin dinamizmiyle birleştirmiştir.
• Tıp bilimi, Asklepion sayesinde büyük ilerleme kaydetmiştir.
• Edebiyat ve felsefe, kütüphane çevresinde gelişmiş; Bergama, dönemin entelektüel merkezlerinden biri olmuştur.

⚔️ Bergama Krallığı’nın Roma ile İlişkileri

Bergama Krallığı, özellikle Eumenes II döneminde Roma ile güçlü ittifaklar kurmuştur. Bu ittifaklar sayesinde Galatlara ve Seleukoslara karşı zaferler kazanılmıştır. Ancak zamanla Roma’nın etkisi artmış ve son kral Attalos III, vasiyet yoluyla tüm topraklarını Roma’ya bırakmıştır. Böylece krallık MÖ 133’te sona ermiştir.

Bergama Krallığı’nın Günümüze Etkisi

Bergama Krallığı, bugün bile:

• Tıp biliminin doğuşu,
• Mimari estetik,
• Kütüphane ve bilgi geleneği,
• Pergament teknolojisi
  gibi konularda dünya medeniyetine ilham vermektedir.

Bergama Antik Kenti, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir ve Türkiye’nin en önemli arkeolojik merkezlerinden biridir.

Bergama’yı Bugün Ziyaret Etmek

Modern Bergama (İzmir) günümüzde hem yerli hem de yabancı turistler için önemli bir kültür turizmi merkezidir.
Ziyaretçilerin mutlaka görmesi gereken yerler:

• Pergamon Akropolü
• Asklepion Antik Kenti
• Kızıl Avlu (Serapis Tapınağı)
• Bergama Arkeoloji Müzesi

Bergama Krallığı, sadece Anadolu’nun değil, tüm antik dünyanın kültür ve bilim tarihinde büyük bir rol oynamıştır. Mimarisi, sağlık anlayışı, sanat eserleri ve bilgiye verdiği önemle medeniyetin altın sayfalarında yer almıştır. Bugün Bergama’yı gezmek, insanlık tarihinin en parlak dönemlerinden birine tanıklık etmektir.